Werknemers verrichten dagelijks werkzaamheden voor hun werkgevers. Bij veel van deze werkzaamheden kunnen auteursrechtelijk beschermde werken ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan de gevallen dat een werknemer producten ontwerpt, social media of website content maakt, software programmeert of teksten, foto’s of video’s maakt. Voor u als werkgever is het essentieel dat u en niet een werknemer als auteursrechthebbende wordt aangemerkt, omdat u alle werken vrijelijk moet kunnen gebruiken.
Wat zijn auteursrechten?
Het auteursrecht geeft de maker van een ‘werk’ het exclusieve recht om dit werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Onder een ‘werk’ kan van alles worden verstaan, zoals teksten, kunst, films, broncodes, boeken, kleding en sierraden. Niet alles komt voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking. Zo is vormgeving die louter technisch is bepaald niet auteursrechtelijk beschermd. Hetzelfde geldt voor niet uitgewerkte ideeën en stijlen.
Auteursrechten ontstaan van rechtswege op het moment van creatie door een natuurlijk persoon. Er is geen registratie nodig.
Voor u als werkgever is het van groot belang dat alle auteursrechten aan u toekomen. Anders zou een werknemer zich (na uitdiensttreding) kunnen verzetten tegen het gebruik van bepaalde werken door u. In artikel 7 Auteurswet is opgenomen dat als werknemers in dienst van een werkgever auteursrechtelijk beschermde werken creëren, de werkgever als maker en dus als auteursrechthebbende wordt beschouwd, tenzij partijen anders overeenkomen.
Let op, dit geldt niet voor ingeschakelde derden zoals ZZP’ers!
Werkzaamheden altijd in dienst van de werkgevers?
Het kan voorkomen dat werknemers buiten werktijd bepaalde werkzaamheden verrichten of werkzaamheden verrichten die niet passen binnen de functieomschrijving. In dat geval kan er discussie ontstaan of u als werkgever op grond van artikel 7 Auteurswet als auteursrechthebbende kunt worden aangemerkt.
Dit kwam aan de orde in een recente procedure tussen een docent en Fontys Hogeschool. De betreffende docent was tot 1 september 2020 als docent werkzaam bij Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen. De docent heeft samen met een collega opgaven en uitwerkingen voor het vak Technologie gebundeld in twee bundels (“Boeken”) die volgens de docent aanvankelijk uit vier delen bestonden. Fontys maakte de Boeken openbaar zonder toestemming van de docent, die zich hiertegen verzette.
De rechtbank volgt de docent niet. Gelet op de omstandigheden waaronder de Boeken tot stand zijn gekomen is de rechtbank van oordeel dat de werkzaamheden van de docent die hebben geleid tot het vervaardigen van de Boeken geacht moeten worden te zijn verricht in het kader van de functie en de dienstbetrekking van de docent. Dat de docent de werkzaamheden grotendeels in vrije tijd zou hebben verricht, geen instructies van Fontys heeft gekregen en Fontys daar geen kennis van heeft gedragen, doet daar niets aan af. Het samenstellen van de Boeken paste immers binnen de onderwijstaak die de docent met een grote mate van zelfstandigheid in kon vullen.
Is de werkgever altijd de auteursrechthebbende?
In veel gevallen zult u als werkgever als auteursrechthebbende worden aangemerkt op grond van artikel 7 Auteurswet. Dit is echter niet altijd zo. Het is daarom raadzaam om goed te kijken naar de functieomschrijving en in arbeidsovereenkomsten aanvullende bepalingen op te nemen over de overdracht van auteursrechten. Ook moet u er als werkgever goed op letten dat artikel 7 Auteurswet niet van toepassing is bij derden zoals ZZP’ers, waardoor de overdracht van auteursrechten schriftelijk moet worden overeengekomen.
Meer weten over intellectuele eigendomsrechten zoals auteursrechten, merkrechten of modelrechten?
Neem vrijblijvend contact op met een van onze advocaten (Pascal van Boxtel, Sophie Slijkhuis en Julia Driessen). Zij zijn specialist op het gebied van intellectuele eigendomsrechten en commerciële contracten. Wilt u op de hoogte worden gehouden over interessante juridische zaken, schrijft u zich dan in voor de nieuwsbrief.
