Men denkt vaak dat de afspraken in een vaststellingsovereenkomst in beton zijn gegoten en de overeenkomst onaantastbaar is. In de praktijk blijkt dat dit veelal ligt aan de invulling ervan.
Partijen verlenen elkaar in een vaststellingsovereenkomst vaak ook nog finale kwijting. Daarmee wordt in principe bedoeld dat na het nakomen van de afspraken in de vaststellingsovereenkomst, partijen over en weer niets meer van elkaar te vorderen hebben met betrekking tot het geschil. Daar is dan geen speld meer tussen te krijgen, toch?
De uitleg van een vaststellingovereenkomst
Ter voorkoming of ter beëindiging van een geschil sluiten partijen vaak een vaststellingsovereenkomst. In deze vaststellingsovereenkomst staan dan de tussen partijen gemaakte afspraken. Het kan echter goed zijn dat partijen daarna een geschil krijgen over de vaststellingsovereenkomst.
Als er een geschil is over een vaststellingsovereenkomst dan gaat het vaak om de uitleg van een specifieke bepaling in de vaststellingsovereenkomst. Voor een rechter is dan niet alleen de letterlijke tekst relevant, maar dan wordt er ook gekeken naar de bedoeling van partijen. Daarbij kunnen allerlei omstandigheden een rol spelen voor de manier waarop de bepaling/de vaststellingsovereenkomst wordt uitgelegd door de rechter.
Finale kwijting?
Vaak staat tussen partijen de finale kwijting ter discussie. Dat is niet onlogisch, want wat bedoelen partijen nou als er wordt afgesproken dat partij A ter finale kwijting aan partij B een bedrag van X voldoet. Uit de bepaling dient duidelijk te blijken waarvan partijen elkaar kwijtschelding verlenen. Het kan immers zo zijn dat partijen een geschil krijgen over het feit of iets wel of niet onder de finale kwijting valt. Het is dan uiteindelijk aan een rechter om te oordelen wat partijen hebben bedoeld.
Een voor de hand liggende tip hierbij is dat de reden waarom een vaststellingsovereenkomst wordt geschreven duidelijk wordt geformuleerd: wat is nou precies het geschil wat partijen willen voorkomen/waar partijen een einde aan willen maken? Als het geschil eenmaal duidelijk is omschreven dan is het in beginsel ook eenvoudiger om te bepalen wat partijen onder de finale kwijting verstaan. Ook daarbij zou echter ter verduidelijking - zonder tekort te doen aan andere niet genoemde omstandigheden - een omschrijving kunnen worden opgenomen.
Dwaling
Een duidelijk omschreven vaststellingsovereenkomst is een stuk sterker en minder vatbaar voor geschillen, maar nog steeds niet onaantastbaar. De Hoge Raad heeft immers geoordeeld dat een vaststellingsovereenkomst in beginsel net zoals een ‘normale’ overeenkomst op dwaling kan worden vernietigd. Daarbij moet dan bijvoorbeeld gedacht worden aan een situatie waarin een partij informatie heeft achtergehouden of onjuiste informatie heeft verstrekt op basis waarvan de vaststellingsovereenkomst is gesloten. Een dergelijk beroep op dwaling is echter niet eenvoudig, want in beginsel hebben partijen immers de goede en kwade kansen van hun mogelijk gelijk of ongelijk in de vaststellingsovereenkomst verdisconteerd.
Conclusie
Het is niet zeldzaam dat er een geschil ontstaat over een vaststellingsovereenkomst. De vaststellingsovereenkomst blijkt dan vaak niet zo onaantastbaar als partijen van te voren dachten. Het uitgangspunt blijft echter in beginsel dat partijen de goede en de kwade kansen van hun mogelijk gelijk of ongelijk in de vaststellingsovereenkomst hebben verdisconteerd.
Een vaststellingsovereenkomst is zodoende niet onaantastbaar. De mate van aantastbaarheid en de vatbaarheid voor geschillen zal in beginsel sterk beïnvloed worden door de invulling die is gegeven aan de vaststellingsovereenkomst.
VDB Advocaten B.V. kan u adviseren bij het opstellen van een vaststellingovereenkomst.
