Op 1 november 2021 is de Wet oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen (Wohlv) in werking getreden. De wet is gebaseerd op de Europese richtlijn 2019/633/EU, die erop ziet om leveranciers bescherming te bieden tegen oneerlijke handelspraktijken. Doel van de Wohlv is om de positie van leveranciers ten opzichte van grotere afnemers te versterken. Deze nieuwe wet heeft mogelijk gevolgen voor leveranciers en/of afnemer in de landbouw- of voedselvoorzieningssector. Ter informatie zetten wij daarom de belangrijkste uitgangspunten van deze wet voor u op een rij.
Voor wie geldt de Wohlv?
De Wohlv geldt voor boeren, tuinders, bloemenkwekers en vissers, maar ook voor andere leveranciers van landbouw- en voedselproducten die leveren aan de detailhandel (zoals vleesverwerkers, zuivelfabrieken en groothandelaren).
De wet geldt enkel voor handelsrelaties waarbij de leverancier kleiner is dan de afnemer. In de wet zijn daarom de volgende omzetdrempels opgenomen (wat betreft de omzet moet ook rekening worden gehouden met de partijen waarmee de rechtspersoon een partner- of zeggenschapsrelatie heeft):
|
Omzet leverancier |
Omzet afnemer |
|
Minder dan 2 miljoen euro |
Meer dan 2 miljoen euro |
|
Tussen de 2 miljoen en 10 miljoen euro |
Meer dan 10 miljoen euro |
|
Tussen de 10 miljoen en 50 miljoen euro |
Meer dan 50 miljoen euro |
|
Tussen de 50 miljoen en 150 miljoen euro |
Meer dan 150 miljoen euro |
|
Tussen de 150 miljoen en 350 miljoen euro |
Meer dan 350 miljoen euro |
Welke oneerlijke handelspraktijken zijn verboden op grond van de Wohlv?
De Wohlv bevat twee lijsten van oneerlijke handelspraktijken. De zwarte lijst bevat handelspraktijken die altijd verboden zijn. De grijze lijst bevat handelspraktijken die verboden zijn, tenzij ze vooraf duidelijk en specifiek schriftelijk zijn overeengekomen tussen leverancier en afnemer.
|
Zwarte lijst (altijd verboden) |
Grijze lijst (verboden, tenzij) |
|
Te laat betalen van landbouw- en voedingsproducten:
|
Zonder betaling retourneren of verwijderen van onverkochte producten |
|
Laat annuleren van bestellingen van bederfelijke producten |
Verlangen van een vergoeding van leverancier voor de opslag, uitstalling, opname in het assortiment of het op de markt brengen van producten
|
|
Eenzijdig wijzigen door de afnemer van de voorwaarden van een leveringsovereenkomst |
Verlangen dat leverancier (deels) de kosten draagt van kortingen voor de producten die in het kader van een promotieactie door afnemer zijn verkocht (tenzij afnemer de promotieduur en verwachte afname wordt gespecificeerd vóór de actie) |
|
Weigeren van een schriftelijke overeenkomst door de afnemer |
Verlangen dat leverancier betaalt voor het maken van reclame voor de producten door de afnemer |
|
Onrechtmatig verkrijgen, gebruiken of openbaren van bedrijfsgeheimen door de afnemer |
Verlangen dat leverancier betaalt voor de marketing van de producten door de afnemer |
|
Dreigen met of overgaan tot commerciële vergeldingsmaatregelen als de leverancier een contractueel of wettelijke recht uitoefent |
Verlangen dat leverancier personeel betaalt voor de inrichting van de ruimten die voor de verkoop van de producten van leverancier worden gebruikt |
|
Het verlangen van een vergoeding voor:
|
|
Wat zijn de gevolgen van de Wohlv voor mijn onderneming?
Bij het sluiten van overeenkomsten zullen leveranciers en afnemers wiens omzetten de drempels uit de Wohlv halen, steeds rekening moeten houden met deze wet.
Bestaande contracten zullen zij moeten controleren op eventuele onrechtmatige clausules. Dergelijke clausules in contracten die zijn gesloten voor 1 november 2021, dienen uiterlijk 15 april 2022 in overeenstemming met de Wohlv worden gebracht.
Handhaving door de Autoriteit Consument en Markt (ACM)
De ACM is toezichthouder op het gebied van oneerlijke handelspraktijken. De landbouw- en voedselvoorzieningssector is bekend terrein voor de ACM: al meer dan twee jaar onderzoekt de ACM oneerlijke handelspraktijken en verstoorde marktmacht in de voedselketen, onder meer door middel van de zogenoemde Agro-Nutri Monitors.
Merkt u als leverancier dat afnemers zich niet aan de regels houden, dan kunt u dat melden bij de ACM. De ACM onderzoekt dan of sprake is van een structurele praktijk. Is dat het geval, dan zal de ACM handhavend optreden. De ACM is ook bevoegd om ambtshalve te onderzoeken of de Wohlv wordt nageleefd, bijvoorbeeld door steekproefsgewijs contracten op te vragen bij afnemers.
De Wohlv biedt de ACM nieuwe handhavingsinstrumenten in deze specifieke sector. Bij overtreding van de wet kan de ACM een boete opleggen tot hoogstens € 900.000,- euro of 10% van de jaaromzet van de overtreder, indien dat hoger is. Gaat de beboete overtreder binnen vijf jaar opnieuw in de fout, dan kan de eerdere boete worden verhoogd met 100%. Ook kan de ACM een last onder dwangsom opleggen.
Geschillen voorleggen aan de geschillencommissie
Vanaf januari 2022 kunnen leveranciers ook naar de Geschillencommissie stappen om daar (anoniem) te klagen over (vermeende) oneerlijke handelspraktijken. Deze commissie oordeelt specifiek over een geschil tussen de leverancier en afnemer. Deze procedure staat los van die bij de ACM. De bedoeling is dat hiermee een laagdrempelig alternatief wordt geboden voor een gang naar de ACM of de civiele rechter.
Vragen?
Duidt de bepaling die wederpartij heeft opgenomen of wil opnemen op een oneerlijke handelspraktijk? VDB Advocaten kan u hierin begeleiden, door het beoordelen van overeenkomsten op de aanwezigheid van onrechtmatige bedingen.
Opereert u als afnemer? Wij kunnen u adviseren hoe u bepaalde voorwaarden in lijn met de Wohlv kunt vastleggen.
Daarnaast verlenen wij assistentie aan partijen die melding willen doen van een oneerlijke handelspraktijk bij de ACM, of die juist als afnemer te maken krijgen met een onderzoek of sanctionering.
Neem vrijblijvend contact op met Pascal van Boxtel (pascal.boxtel@vdb-law.nl) indien u vragen heeft over dit onderwerp.
