We hebben er allemaal mee te maken, het Corona-virus is inmiddels niet meer weg te denken uit onze samenleving. Op 6 januari 2021 is dan ook gestart met het toedienen van Coronavaccins. Werkgevers proberen hierop in te spelen, zodat ook zij de veranderende situatie op de werkvloer onder controle kunnen houden.

Vrijwilligheid

Het vaccineren gebeurt – helaas voor werkgevers - op basis van vrijwilligheid van de werknemer. Dit betekent dat werkgevers hun werknemers niet mogen verplichten om zich een vaccinatie toe te laten dienen. Het is ook niet toegestaan om de werknemers onder druk te zetten, zodat zij toch een vaccin tot zich nemen. De werkgever heeft wel een zorgplicht ten opzichte van de andere werknemers, maar deze gaat niet zover dat een werkgever de werknemer kan afdwingen om een vaccinatie toe te laten dienen. Het enige wat een werkgever kan doen is de werknemers vriendelijk verzoeken of zij zich willen inenten.

Loondoorbetaling bij ziekte

Op het moment dat een werknemer toch ziek wordt of coronaverschijnselen vertoont en de werknemer hierdoor niet kan werken of in quarantaine moet, dient de werkgever gewoon het loon door te betalen. Ongeacht of de werknemer een vaccinatie heeft gehad of niet.

Een werkgever mag overigens ook niet aan de werknemer vragen of de werknemer een vaccinatie heeft gehad of niet, omdat dit een gegeven betreft over de gezondheid dat is onderworpen aan de privacywetgeving. Een werkgever kan dus nooit met zekerheid weten of een werknemer ingeënt is.

Sollicitanten en vaccinaties

Ook bij sollicitaties staat het werkgever niet vrij om te vragen of de sollicitant een inenting heeft gehad en/of de sollicitant van plan is om zich te laten inenten. Een vaccinatieverplichting als functie-eis kan alleen als er sprake is van een legitiem doel en van legitieme middelen om dat doel te bereiken. In de praktijk zal hier echter nooit sprake van zijn, omdat het opnemen van een vaccinatieverplichting als functie-eis geen legitiem doel is. Een vaccinatieverplichting zou – in theorie - het geval kunnen zijn als een ongevaccineerde werknemer een gevaar oplevert voor de gezondheid van collega’s en derden, en de gezondheid van collega’s en derden niet op andere wijze kan worden geborgd. Ook als zo’n situatie zich voordoet zal een wettelijke grondslag nodig zijn die inhoudt dat bepaalde taken binnen bepaalde beroepen niet meer mogen worden verricht als er geen vaccinatie is.

Bij functies waar het noodzakelijk is dat de werknemer aan bijzondere medische eisen voldoet, zoals bijvoorbeeld piloten, brandweermannen en duikers, kan de werkgever wel verlangen dat een sollicitant een medische keuring ondergaat. De bedrijfsarts mag aan de sollicitant vragen of de kandidaat gevaccineerd is. Dit is op basis van de Wet Medische Keuringen toegestaan. De bedrijfsarts mag de werkgever wel laten weten of hij de kandidaat geschikt of ongeschikt vindt voor de functie, maar de bedrijfsarts mag nooit de reden die hieraan ten grondslag ligt prijsgeven (bijvoorbeeld wel of geen inenting).

Functieongeschiktheid bij niet vaccineren

Het kan voorkomen dat het niet vaccineren in bepaalde functies er wel tot toe kan leiden dat er sprake zal zijn van functieongeschiktheid. Hierbij valt te denken aan zorgmedewerkers in de ouderenzorg of in het ziekenhuis. In dat geval dient een werkgever te kijken of er mogelijkheden zijn om de functie van de desbetreffende werknemer (tijdelijk) aan te passen of de werknemer (tijdelijk) in een andere functie te herplaatsen indien er functies beschikbaar zijn. Ook kunnen werkgevers, indien mogelijk, de werknemers thuis laten werken.

In het uiterste geval kan gesproken worden over een einde van het dienstverband, maar de beweegredenen voor ontslag dienen wel goed beargumenteerd te worden. De corona-rechtspraak is nog vers van de pers en op dit moment is hier nog geen jurisprudentie over.

Tot slot, onder de huidige stand van zaken is verplicht vaccineren niet aan de orde. Wat kunt u als werkgever dan wel doen? U kunt aangeven wat uw standpunt is over vaccineren, en dat aan een hoge vaccinatiegraad bepaalde voordelen kleven voor de samenleving als geheel, maar ook voor de mogelijkheid om weer meer fysiek aanwezig te zijn op de werkplek. Verder dan een vrijblijvend advies kan dit echter niet gaan.

Meer weten over de rechten en plichten rondom vaccinaties? Neem dan vrijblijvend contact op met Janneke Robben via +31 088 - 194 7739 of jannekerobben@vdb-law.nl.