In de wereld van het vastgoedrecht is eigendomsverkrijging van grond door verjaring een complex maar fascinerend onderwerp. De recente ontwikkelingen in de rechtspraak hebben specifieke implicaties voor de verkrijging van overheidsgrond door verjaring. Maar moeten er in deze gevallen strengere eisen gelden?
Wat is verjaring?
Verjaring houdt in dat iemand eigendom kan verkrijgen van een stuk grond door het gedurende een bepaalde periode in bezit te hebben, zonder dat de oorspronkelijke eigenaar hiertegen protesteert. Stel, u heeft jarenlang een stuk grond van uw buurman in bezit zonder dat hij hiertegen bezwaar maakt. Na een periode van 10 of 20 jaar kunt u onder bepaalde omstandigheden eigenaar van deze grond worden.
Inbezitneming
Om eigendom door verjaring te verkrijgen, moet er sprake zijn van 'inbezitneming'. Dit betekent dat u de grond onafgebroken gebruikt alsof u de eigenaar bent. Dit kan bijvoorbeeld door de grond te omheinen met een hek of heg, waardoor het duidelijk is dat u de grond als de uwe beschouwt.
Verkrijgende verjaring bij grond van de overheid
Soms nemen burgers per ongeluk of opzettelijk stukken grond van de overheid (bijvoorbeeld van de gemeente) in gebruik. Denk daarbij aan een voortuin of een braakliggend terrein dat grenst aan hun perceel en bij het eigen perceel wordt betrokken. De lagere rechtspraak lijkt strengere eisen te stellen voor het verkrijgen van overheidsgrond door verjaring. Maar is dit gerechtvaardigd?
Enerzijds komt het regelmatig voor dat burgers grond van de overheid gebruiken, waardoor de vraag ontstaat wanneer deze grond (vaak met een openbare bestemming) in bezit is genomen. Anderzijds biedt de wet geen aanknopingspunten voor een andere, speciale beoordeling in het geval van grond van de overheid; publieke zaken zijn namelijk ook vatbaar voor bezit. Dit leidt tot veel discussie en onzekerheid.
Wat moet u doen als u denkt aanspraak te kunnen maken op grond van de overheid?
Als u denkt dat u aanspraak kunt maken op een stuk (overheids)grond door verjaring, is het cruciaal om uw bezitssituatie gedetailleerd en zorgvuldig te documenteren. Indien u overweegt een beroep te doen op verjaring, is het verstandig om juridisch advies in te winnen. Controleer grondig of u aan alle eisen voldoet, want zelfs als u de eigendom hebt verkregen door verjaring, kunt u schadeplichtig zijn vanwege het in bezit nemen van de grond. In sommige gevallen kan de schadevergoeding bestaan uit het terug leveren van de grond.
Wilt u meer weten over eigendomsverkrijging door verjaring? Neem dan gerust contact op met Manon van den Oord (e-mailadres: manon.oord@vdb-law.nl of telefoonnummer: +31 (0)6 218 729 14) van VDB Advocaten om uw situatie te bespreken en de mogelijkheden te verkennen.
Zie ook: Verheul, E.F. (2023). Verkrijging door verjaring van overheidsgrond. Nederlands Tijdschrift voor Burgerlijk Recht, 2023(4), 127-136. Artikel NTBR 2023/15.
