Produceert uw onderneming producten of delen daarvan? Of brengt u producten van een andere producent op de markt onder het label van uw onderneming? Dan kunt u geconfronteerd worden met productaansprakelijkheid. Bij het beoordelen van claims op basis van productaansprakelijkheid is een aantal uitgangspunten van belang.
Productaansprakelijkheid is een vorm van zogenaamde risicoaansprakelijkheid die voortvloeit uit de wet. Een overeenkomst tussen de producent en de benadeelde partij is dus niet vereist. Een producent is aansprakelijk voor schade, veroorzaakt door een gebrek in een product dat hij in het verkeer heeft gebracht. Onder “producent” wordt niet alleen de producent van het eindproduct verstaan, maar in sommige gevallen ook de fabrikant van een onderdeel of een grondstof van een product. Bovendien kan een partij worden aangemerkt als producent indien zijn naam of merk op het product is aangebracht. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan partijen in de retail- of foodbranche die producten kenmerken door het gebruik van merken of logo’s.
Van een gebrek in het product is sprake indien het niet de veiligheid biedt die men daarvan redelijkerwijs mag verwachten. Omstandigheden zoals de presentatie van het product en het te verwachten gebruik van het product zijn van belang voor het beoordelen van gebrekkigheid. Zo wordt in de praktijk regelmatig kinderspeelgoed teruggeroepen omdat het niet de vereiste veiligheid biedt, kijkend naar de specifieke doelgroep. De producent dient dan ook rekening te houden met een zekere onvoorzichtigheid van de eindgebruiker.
Een belangrijk onderscheid met andere vormen van aansprakelijkheid is dat productaansprakelijkheid alléén aan de orde is indien het gaat om personenschade of om schade aan een andere zaak dan het product zelf. Die andere zaak dient bovendien een zaak in de privésfeer te zijn en de schade dient het drempelbedrag van € 500 te overschrijden.
Overigens kan een producent voor andere soorten schade - zoals schade in de zakelijke sfeer of schade aan het product zelf – wél aansprakelijk zijn op basis van onrechtmatige daad. Daarvoor is echter vereist dat het onrechtmatig handelen van de producent ook aan hem is toe te rekenen. Er moet in dat geval dus sprake zijn van een bepaalde mate van schuld, hetgeen binnen productaansprakelijkheid géén voorwaarde is.
Het is niet mogelijk om het risico op productaansprakelijkheid uit te sluiten in (bijvoorbeeld) algemene voorwaarden. De risico’s kunnen wel worden ingeperkt door het verstrekken van duidelijke gebruiksinstructies en het (laten) uitvoeren van kwaliteitscontroles in verschillende stadia van het productieproces. Daarnaast kan het raadzaam zijn om een productaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten en om (interne) procedures in te stellen voor recalls. VDB Advocaten is u daarbij graag van dienst!