De tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor behoud van Werkgelegenheid (NOW) heeft de reputatie van een “hard and fast-rule”. Een regeling zonder mededogen, ruimte voor nuance of beoordelingsvrijheid. Toch lijkt die schijn te bedriegen, getuige een recente uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland.
Onrechtvaardig karakter
Al enige tijd bestaan geluiden dat de NOW-regeling een onrechtvaardige uitwerking kan hebben in bepaalde situaties, zoals bij een overgang van onderneming. Immers, bijvoorbeeld wanneer een onderneming wordt gekocht en samengevoegd met een andere onderneming, gaat het oude loonheffingennummer verloren n daarbij de loongegevens behorend tot de referentiemaanden. Hierdoor kan in principe geen recht op NOW-subsidie ontstaan. Om de loonsom vast te stellen voor (bijvoorbeeld) de NOW 3, is namelijk vereist dat loongegevens beschikbaar zijn over april 2020, dan wel juni 2020.
Minister Koolmees heeft erkend dat de NOW-regeling in dergelijke situaties een onrechtvaardig karakter kan hebben. Er is daarom ook geprobeerd problemen omtrent overgang van onderneming op te vangen in de derde wijziging van de NOW-regeling, bijvoorbeeld via een alternatieve referentieperiode voor de omzet, of een andere refertemaand voor de loonsom.
Deze toevoeging is in de praktijk echter niet volledig sluitend gebleken, nu de regeling niet in maatwerk kan voorzien. Daarom probeert het UWV dit probleem óók te ondervangen via de bezwaarprocedure: wordt tegen het weigeren van een voorschot bezwaar ingediend, dan kan in het bezwaarschrift aangegeven worden dat een onderneming is overgenomen, met het verzoek om voor de berekening van het voorschot uit te gaan van de referentiegegevens van de rechtsvoorganger. Het UWV zal dan beoordelen of daadwerkelijk ook sprake is van een overgang van onderneming voor de doeleinden van de NOW-subsidieregeling.
Overgang van onderneming
Dit is dan ook waar de uitspraak over gaat. Hoe komt het UWV namelijk tot de beoordeling of sprake is van overgang van onderneming?
In de uitspraak speelde het volgende. Eiseres, een onderneming, vraagt NOW-subsidie aan op basis van de NOW 3.1. Deze aanvraag wordt echter afgewezen, nu over het opgegeven loonheffingennummer geen loongegevens beschikbaar zijn over de maanden april of juni 2020. Daardoor kan geen voorschot worden vastgesteld. Eiseres gaat in bezwaar en geeft daar aan dat haar rechtsvoorganger op 15 juli 2020 failliet is gegaan, en zij per 23 juli 2020 een doorstart heeft gemaakt als nieuwe onderneming, waarbij zij alle verplichtingen van haar rechtsvoorganger heeft overgenomen. Dit bezwaar wordt echter afgewezen en eiseres gaat in beroep.
De rechter overweegt dat het UWV inderdaad in de bezwaarfase gerichter naar NOW-aanvragen kan kijken, om toe te komen aan situaties waar de NOW niet in voorziet. Het UWV kan echter alleen uitgaan van een ander loonheffingennummer dan waar de oorspronkelijke aanvraag betrekking op heeft, indien sprake is van een 100% overname van de rechtsvoorganger.
100% overname?
De kern van deze uitspraak ziet er, helaas voor eiseres, op dat bij eiseres geen sprake was van een 100% overname. Zo wijst het UWV erop dat het gehele personeelsbestand is gewijzigd na de overname, waarbij alle vertrekkende werknemers een faillissementsuitkering bij het UWV hebben aangevraagd. Dit maakt, samen met het gat tussen het faillissement en de doorstart, dat volgens het UWV geen sprake is van een 100% overname.
De rechter volgt het UWV in dit standpunt. Van belang is dat eiseres kan aantonen dat sprake is van een 100%, ofwel volledige, overname van de bedrijfsactiviteiten van de rechtsvoorganger. Dit heeft zij niet gedaan, waardoor eiseres als startende onderneming wordt aangemerkt, en geen recht op NOW-steun ontstaat.
Conclusie
De deur naar een minder onrechtvaardige NOW lijkt dan ook definitief geopend met deze uitspraak, en meerdere gelijksoortige uitspraken zijn inmiddels ook gepubliceerd. Niet langer betekent overgang van onderneming direct ook het einde van een recht op NOW-subsidie. Deze vernieuwde flexibiliteit in de regeling is dan ook zeker aan te moedigen, en opent wellicht nieuwe mogelijkheden voor ondernemers.
Meer weten over de mogelijkheden om bezwaar in te dienen tegen een NOW-besluit? Neem dan contact op met Sebastiaan Crauwels via sebastiaancrauwels@vdb-law.nl of via +31 881 947 760.